آسمان پرستاره پرشیا
شرکت خدمات مسافرتی و جهانگردی
آشپزخانه مخصوص سعد آباد به مساحت 800 متر مربع در قسمت مرکز مجموعه،جنب رودخانه دربند قرار دارد.تاریخ ساخت بنا در زمان پهلوی دوم می باشد و صرفا آشپزخانه مخصوص کاخ سفید(ملت) بوده است.در سال 1354 از طرف یک شرکت آلمانی تمام امکانات آشپزخانه تغییر و به مدرن ترین تجهیزات آشپزخانه ایی مجهز می گردد.پس از پیروزی انقلاب اسلامی برای مدت طولانی از این مکان جهت انبار مرکزی سعدآباد استفاده می شد.این بنا پس از گذشت 32 سال مجددا احیا و به کاربری گذشته خود به عنوان موزه آشپزخانه سلطنتی تبدیل و در دوم خرداد 1390 به مناسبت هفته میراث فرهنگی به طور رسمی افتتاح و آغاز به کار کرد.این موزه دارای یک سالن اصلی و 4 اتاق نمایش اسناد مکتوب و تصویری مرتبط باموضوع،اتاق سرد خانه اتاق کارکنان آشپزخانه و اتاق ظروف می باشد.
ساختمان این مرکز از سال 1357-1354 محل اقامت تابستانی لیلا پهلوی دختر کوچک محمد رضا پهلوی بوده و در حال حاضر به مرکز برنامه بازدید هدفمند کودکان و نوجوانان تغییر کاربری داده است.دراین مرکز علاوه بر برنامه ریزی جهت بازدید هدفمند کودکان برنامه هایی از قبیل:مطلالعات پژوهشی،کارگاه های آموزشی،نمایشگاه ها،سمینارو…..برگزار می گردد.
مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد در پهنه پر طراوت کوهپایه های توچال و دره سرسبز دربند و در بخش دل انگیزی از شمال شهر تهران با مساحتی حدود صد و ده هکتار فرار گرفته است.سعدآباد از شمال با کوه های البرز با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد.این منطقه در دوره قاجار محل استقرار و سکونت تابستانی و ییلاق شاهان این سلسله بوده و پس از کودتای 1299 خورشیدی،در وسعتی تازه و الحاق باغ های مختلف به اقمتگاه تابستانی پهلوی اول اختصاص یافت و کاخ و کوشک هایی به مناسبت های گوناگون در جای جای این پهنه بر تافته از درختان کهن و سپیدار و سرو،به فاصله ای از باز مانده بناهای قاجار سربرآوردند.در دوره پهلوی هجده کاخ کوچک و بزرگ در سعدآباد ساخته شد که هریک عظمت و زیبایی زائد الوصفی از هنر و ذوق معماری ایرانی را به نمایش می گذارند.تمامی این مجموعه پس از انقلاب اسلامی تبدیل به موزه شده است.برخی از عمارت به شکل کاخ موزه،همان طورکه بود مانند کاخ ملت و کاخ سبز به نمایش گذاشته شده است و برخی دیگر با توجه به ویژگی بنا ،تبدیل به موزه شدند.
ساختمان این موزه از جمله بنا های متعلق به دوره قاجار می باشد که در دوره پهلوی اول به نام کاخ کرباسی،اقمتگاه و دفتر کار رضاخان در سعداباد بوده است.در دوره پهلوی دوم بدلیل اقامت تابستانی رضا پهلوی از دوره کودکی تا نوجوانی با نام کاخ ولیعهد نامیده می شود.پس از پیروزی انقلاب اسلامی،در سال1373 ه،ش با انتقال تعدادی ازآثار حسین بهزاد از سوی پسرش پرویز بهزاد به سازمان میراث فرهنگی و همزمان با صدمین سالگرد تولد این هنرمند نامی و نگارگری ایران،باعنوان موزه بهزاد افتتاح و دوازده سال به فعالیت خود ادامه داد.این موزه پس از یک دوره تعطیلی بدلیل انجام عملیات مرمت ساختمان و بهینه سازی شرایط محیطی سرانجام 9 دی 1391 بازگشایی شد.دراین موزه اثار ارزشمند نگارگری حسین بهزاد به عنوان یکی از مهم ترین پایه گذاران معاصر به نمایش در آمده که تفکر و آثار وی موجب تغییرات اساسی در فضای نگارگری معاصر ایران گردیده است.
بنای این ساختمان متعلق به دوران رضاخان است که درسال 1317 هجری بازیربنایی در حدود3000 متر مربع و در دوطبقه و نیم تاج الملوک همسر دوم رضا خان ومادر محمد رضا ساخته شد.این کاخ در سالهای 53-1352 توسط واحد مهندسی کاخهای سعد آباد بازسازی شده و سپس به شهرام پسربزرگ اشرف هدیه و بنام کاخ شهرام معروف گردید.
در سال 1360 توسط سازمان عقیدتی ارتش جمهوری اسلامی ایران به منظور انتقال موزه نظامی از دانشکده افسری به این مکان تغییراتی درآن ایجاد گردید ودر31 شهریور سال 1362 در آستانه سومین سالگرد هفته دفاع مقدس بدست مقام معظم رهبری در پست ریاست جمهوری گشایش و مورد بهره برداری قرار گرفت. این موزه تاریخ نظامی ایران،اسلحه،سازوبرگ،البسه،عکس،کتاب و سایر اشیاء رادرمعرض دید عموم قرار م دهد.
ساختمان موزه ظروف سلطنتی بین سال های1315 تا 1318 به دستور رضا شاه ساخته شد که در واقع کاخ اشرف پهلوی بوده است.در سال 1350 به دستور اشرف پهلوی معماری داخلی این بنا به سبک فرانسوی تغییر یافت.پس از انقلاب اسلامی این کاخ در سال 1374 تبدیل به موزه مربوط به کارخانجات معروف دنیا مانند رزنتال و باواریا آلمان و یا لیموژ و سور فرانسه و…..می باشد که اکثر این ظروف سفارش داده شده و یا اهدا شده در زمان پهلوی دوم و یا قاجار می باشد.
گنجینه آب موسسه ای است فرهنگی که در جهت جمع آوری،نگهداشت، نمایش و حفظ و احیای میراث گذشتگان در بخش های مرتبط با آب از جمله استحصال،انتقال،توزیع و بهره برداری و فنون بکار رفته در آن فعالیت می کند.گنجینه آب سعدآباد در جنوب شرقی کاخ سبز و در غرب ساختمان تشریفات ریاست جمهوری احداث گشته است.ساختمان دفتر مخصوص محمد رضا پهلوی که در زمان پهلوی دوم ساخته شد که برای پذیرایی از مقامات درباری و مراجعین شاه استفاده می شد،پس از تخلیه این دو ساختمان به تیمسار کسرایی (مسئول حفاظت ارتش) واگذار شد.گنجینه آب سعدآباد حدودا2670 متر مربع مساحت دارد واز3 بخش تشکیل شده است.
یکی از بناهای باشکوه مجموعه سعدآباد ساختمانی است که از سال 1346 تا1357 محل وزارت دربار بوده و از سال 1361 به عنو ان موزه هنرهای زیبا مورد بهره برداری قرار گرفته است.این موزه در جنوبی ترین نقطه سعدآباد واقع شده و دارای سه طبقه با 3600 متر زیربناست.ساختمان این عمارت مربوط به زمان رضاخان است و از آنجا که در بنای آن سنگ های مرمرسیاه رنگ (از معدن ولی آباد چالوس) به کاربرد شده به کاخ اسود معروف بوده است. در حال حاضر تابلوهای نقاشی معروف با شیوه ها و مکاتب گوناگون هنری ایرانو جهان در این موزه به نمایش در آمده است.بخشی از این تابلوها شامل آثار نقاشان معاصر ایرانی نظیر سهراب سپهری و مینیاتوری کلاراآبکارو همچنین آثار نقاشی هنرمندان ایرانی از دوره صفویه تا قاجاریه نیز آذین بخش این موزه می باشد. بخش دیگر از این آثار،نقاشی اروپایی قرن17 تا 20 میلادی را در بر می گیرد از جمله این نقاشان می توان به سالوادور دالی،ایوانویچ شیشکین اشاره نمود.
این موزه که در بخش مرکزی مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد قرار دارد.متعلق به دوره قاجار است.ساختمان این موزه با مساحتی حدود 600 متر مربع در گذشته محل سکونت رضاخان و همسر چهارمش ملکه عصمت بوده است.و در دوران محمد رضا پهلوی؛برادر وی و سپس سرآشپز مخصوص او در این ساختمان سکونت داشتند.بعد از این بنا برای انبار استفاده شد.در سال 1380 در محل این ساختمان،موزه مینیاتوری استاد محمد فرشچیان گشایش یافت.این موزه شامل 5 سالن و50 اثر نفیس از این هنرمند برجسته می باشد.
موزه برادران امیدوار در بخش شمال غربی مجموعه واقع شده و بنای آن متعلق به دوره قاجار می باشد.این موزه شامل چهار اتاق با نمای آجری قرمز رنگ و گچبری های زیبا می باشد که کالسکه خانه و استرحتگاه سورچی ها بوده است.ساختمان پس از انقلاب اسلامی در سال 1381 مرمت و بازسازی شد و در پنجم مهرماه 1382 در هفته جهانگردی با تلاش سازمان میراث فرهنگی،به نام اولین جهانگردان معاصر ایرانی افتتاح گردید.برادران امیدوار پس از سه سال مطالعه در سال 1332 ه.ش باشور و عشق فراوان سفر خود را به منظور دیدن نادیده های جهان،با مبلغی در حدود 90 دلار آغاز کردند و در سال 1343 از سفر ده ساله خود باز گشتند.
موزه میرعماد دریکی از بناهای قدیمی مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد قرار دارد که در گذشته محل زندگی دو تن از فرزندان خاندان پهلوی دوم (فرحناز وعلیرضا پهلوی) بوده است معماری این ساختمان متعلق به اواخر دوره قاجارو اویل دوره پهلوی است.این بنا در سال 1376 مدتی یه عنوان موزه خط و کتابت میرعماد مشهرترین خوشنویس قرن11 ه.ق مصادف با دوره صفوی افتتاح گردید.هم اکنون مجموعه آثار این موزه در طبقه مجزا قرار دارد که درطبقه اول خطوط شش گانه کوفی،ثلث،نسخ،توقیع،رقاع محقق ئ ریحان است ودر طبقه دوم خوط تعلیق،نستعلیق و شکسته نستعلیق وشکسته نستعلیق قرار دارد.این مجموعه آثار منتخب از خوشنویسان مشهور ایرانی دوره های اسلامی از قرن 4 ه.ق تا14 ه.ق را شامل می شود که قطعات ارزنده میرعماد در کنار ثلث یاقوت مستعصمی،نسخ ایرانی احمد نیریزی،محقق بایسنغز میرزا و نستعلیق شکسته نویسان شهیر قرون 10 تا13 ه.ق مانند میرزا غلامرضا اصفهانی گلستانه درویش عبدالمجید طالقانی،کلهرو عماد الکتاب قرار گرفته است.
اتومبیل سلطنتی مورد استفاده خاندان پهلوی،با گذشت 31 سال ازفروپاشی رژیم طاغوت پس از یک دوره بازسازی؛در قالب اولین نمایشگاه اتومبیل های سلطنتی در معرض دید عموم قرار گرفتند.این موزه شامل اتومبیل هایی بنز600 بنز300،رولزرویس،کادیلاک و….می باشد که هر کدام دارای ویژگی هایی خاص و کاربردهای متفاوتی می باشد.به عنوان مثال بنز زرهی 600 با شش و نیم تن وزن و داشتن سامانه هیدرولیک تنظیم ارتفاع خودکار در زمان خود منحصر به فرد بوده و جز تولیدات نادر شرکت مرسدس بنز می باشد.این موزه در پنجم مرداد ماه 1389 مصادف با عید بزرگ نیمه شعبان درسازه ای موقت و سپس در تاریخ 9دی 1391 با حضور معاون ریس جمهورو ریاست سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری؛در مکان جدید بازگشایی و مورد بهره برداری قرار گرفت.
قسمت زیرین کاخ ملت که دراصل بخش گلخانه کاخ بوده است در خلال سال های 1349-1354 به دستور فرح پهلوی و با همت مهندسین فرانسوی به موزه هنر اختصاص تبدیل شد.این موزه پس از پیروزی انقلاب اسلامی با عنوان موزه هنر ملل نامگذاری شدو در سال 1370 افتتاح گردید.مجموعه فوق،شامل آثارارزشمندی است که از جهار گوشه دنیا خریداری و یا اهدا شده و تمدن های پیش از اسلام،دوره اسلامی،هنرآفریقای،هند،خاور دور،مایاها و اثار هنرنوین معاصر ایران و جهان رادر بر می گیرد.
کاخ سفید بزرگترین کاخ مجموعه 110 هکتاری سعدآباد است که به علت رنگ سفید نمای آن به این شهرت یافته بود. این بنا،علاوه برآنکه اختصاص به امور اداری و تشریفاتی داشته اقامتگاه تابستانی محمد رضا و همسرش،فرح نیز بوده است.بنای کاخ به دستور رضاخان در سال 1310 خورشیدی آغاز گردید ودر سال1315 به پایان رسید،کاخ سفید پس ازسه سال که از اتمام آن گذشت،به تدریج مورد بهره برداری قرار گرفت.در بنای این کاخ هنرمندان و صنعتگران فراوانی مشارکت داشته اند. نقشه کاخ از مهندس خرسندی است ومحاسبات فنی آن را لئون طاطاووسیان،و بوریس روسی انجام داده اند.کاخ سفید درزمینی به مساحت 2164 متر مربع در دو طبقه و زیر زمین با زیر بنای حدود5000 متر مربع بنا شده است.در این طبقات54 واحد مختلف از جمله 10 تالار بزرگ تشریفاتی وجود دارد که مکان پذیرایی رسمی پهلوی دوم بوده است.وسیع ترین تالار کاخ،سفره خانه ای به وسعت 220 مترمربع است.
کاخ شهوند که اکنون کاخ موزه سبز نامیده می شود یکی از زیباترین کاخ های موجود در کشور است. کاخ موزه سبز در نقطه ای مرتفع در شمال غربی مجموعه کاخ های سعدآباد قرار دارد.کاخ شهوند که تکمیل بنای آن از زمان وزارت جنگ رضاخان تا اوریل زمامداریش (1301-1307) به طول انجامید،پیش از آن به شخصی به نام علیخان تعلق داشته است.نامبرده از زمینداران سرشناس آن زمان بود.رضاخان پس ازآنکه ساختمان واقع ب این تپه را از علیخان خریداری کرد،کاخ کنونی را بنا نهاد.معمار این کاخ میرزا جعفرمعمارباشی بوده است.در نمای خارجی آن از سنگهای سبز صدفی کمیاب خمسه زنجان استفاده شده ،وجه تسمیه کاخ نیز به همین سبب می باشد.مساحت زیربنای کاخ دردو طبقه 1203 متر مربع بوده و زیباترین قسمت کاخ،تالارآیینه با قالی هفتاد متری بافت عمواوغلی مشهد است.
موزه سلاح های دربار شمالی ترین نقطه مجموعه فرهنگی و تاریخی سعدآباد قرار دارد و ساختمان آن پیش از انقلاب اسلامی محل سکونت غلامرضا پهلوی برادر محمد رضا بوده است.این موزه 31 خرداد 1389طی مراسمی گشایش یافت و در برگیرنده بیش از 70 قلم اسلحه گرم از نوع شکاری،جنگی،کمری،و ملزومات آنهاست کهبه پهلوی دوم و درباریان تعلق داشته و یا اهدایی شخصیت های مهم سیاسی و نظامی دیگر کشوره به محمد رضا است.تنوع قابل توجه تفنگ های شکاری ساخت کارخانه های معروف اسلحه سازی اروپاوآمریکا از جمله رمینگتون،وینچستر،اسپیرینگ فیلد و برنو و سلاح های ساخته شده توسط کارخانه های تسحیلات ارتش شاهنشاهی سابق از ویژگی های این مجموعه می باشدواسلحه منحصر به فرد این مجموعه تفنگ سر پر تک لول باسیستم سنگ چخماقی است که متعلق به قرن 17 میلادی و ساخت کشور هندوستان می باشد.
باغ موزه سعدآبادبیش از70 درصدمجموعه 110 هکتاری را به خوداختصاص داده که در کنار بناهای تاریخی متعدد،سعدآباد را به عنوان یکی از جاذبه های مهم و بی نظیر گردشگری در تهران تبدیل کرده است.باغ موزه سعدآباد در امتداد رودخانه در بند از شمال به جنوب کشیده شده است و دارای پوشش گیاهی متنوع سوزنی برگ و پهن برگ زینتی می باشد.بسیاری از این گونه های زینتی می باشد.بسیاری از این گونه های زینتنی،نادرو غیر بومی بوده که درزمانهای مختلف به ایران وارد و به منظور تزین در این محل کاشته شده اند وبه لحاظ کمیاب بودن،قدمت و زیبایی به عنوان یک جاذبه گردشگری طبیعی در کنار بناهای تاریخی محسوب می شوند.انواع گونه های زینتی در مجاورت کاخ های اصلی در پوشش وسیع چمن به صورت نامنظم قرار گرفته اند که در فصول مختلف به خصوص بهار زیبایی باغ را چندین برابر می کند.
ساختمان این موزه در زمان رضا شاه در حد فاصل کاخ ملت به منظور حفاظت و نگهداری از کاخ و ساکنین مجموعه احداث گردید.این بنا در زمان پهلوی دوم پس از الحاقی با همان کاربری گذشته و البته با عنوان،گارد شاهنشاهی به فعالیت خود ادامه داد.این ساختمان پس از پیروزی انقلاب اسلامی برای مدت طولانی کاربری های مختلف اداری داشت و سرانجام در سال 1391 با عنوان موزه اسناد و آلبوم های سلطنتی افتتاح گردید.در مخازن این موزه بیش از پانصد آلبوم نفیس با ویژگی های مختلف نگهداری می شود که چهل جلد آن ئر گالری مختلف موزه به نمایش در آمده است. از جمله این آلبوم هامی توان از سفر رضا شاه به ترکیه،مراحل ساخت آرمگاه رضا شاه،مراسم نامزدی محمد رضا شاه با فوزیه،آلبوم یادبود ازدواج شاه وثریا اسفندیاری و مراسم ازدواج پسر اشرف در کاخ سبزسعدآباد نام برد.همچنین از بین هزاران برگ اسناد موجود دراین موزه نیز تعدادی از آنها نظیر یفحاتی از دفتر مشق رضا پهلوی،یاداشت هایی از پزشک مخصوص مادر محمد رضا شاه،اسنادی در خصوص کاخ های سعدآباد،سالن بولینگ وبیلیارد اختصاصی شاه و…..در بخش های مختلف به نمایش گذاشته شده است.در این موزه فیلم های مختلفی از وقایع و رویدادهای دوران پهلوی نگهداری می شود که در مناسبت های مختلف برخی ازآنها در سالن سینمای موزه به نمایش در می آید.
ساختمان این موزه متعلق به شمس پهلوی بوده است.سبک معماری کاخ،تلفیقی از معماری اروپای و ایرانی است.بنای کاخ که به دستور رضاخان ساخته شده،از سال1314 ه.ش شروع و در سال 1318 ه.ش پایان یافت.شمس پهلوی که ازاین ساختمان به عنوان کاخ تابستانی استفاده می کرد،در سال 1342 آن را به محمد رضا پهلوی فروخت.از سال 1342 تا1357 از ساختمان کاخ به عنوان موزه اختصاصی خاندان پهلوی و مکانی برای نگهداری اشیاء و ظروف قیمتی و هدایای سلطنتی استفاده می شد.پس از پیروزی انقلاب اسلامی ا زسال1373 تا1382 در این مکان موزه پژوهشی مردم شناسی دایر بوده و در بهمن 1388 نیز با عنوان موزه معاصر گشایش یافت.این ساختمان در 21 مهر 1394 با نام موز ه پوشاک سلطنتی(شامل پوشاک از اواخر قاجار-دوره پهلوی تا پس از انقلاب اسلامی)بازگشایی شد.
پشتیبانی 24 ساعته
دیدگاهتان را بنویسید