تور چابهار

تور چابهار با مساحتی قریب به 17150 كیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 220 هزار نفر در استان سیستان و بلوچستان و جنوبی ترین نقطه شرق كشور، در مجاورت دریای عمان در نزدیكترین فاصله با آبهای آزاد جهان یعنی اقیانوس هند قرار گرفته و تنها بندر اقیانوسی ایران است.

موقعیت خلیج در این بندر و همچنین وجود آبهای عمیق و بریدگیهای طبیعی، فضایی مناسب را برای اسكله های با عمق زیاد و مختصات لنگرگاهی مطلوب جهت پهلوگیری كشتی های عظیم اقیانوس پیما فراهم ساخته به طوری كه این بندر از قابلیت تبدیل شدن به مگاپورت برخوردار میباشد.

به بیان دیگر چابهار دروازه ترانزیت شرق ایران و یك منطقه استراتژیك برای توسعه صنعت ترانزیت محسوب میشود. این ویژگی ممتاز در دیگر مناطق ساحلی جنوب ایران و حتی كشورهای حاشیه خلیج فارس دیده نمیشود.

بنابراین بسیار حائز اهمیت است كه موقعیت جغرافیایی ایران و جنوب شرق كشور به ویژه بندر چابهار را از منظر منافع ملی نگریسته تا در گستره مبادلات تجاری با استفاده از استعدادهای طبیعی منطقه و پتانسیل ایجاد شده توسط سازمان منطقه آزاد چابهار، ارتباطات اقتصادی با كشورهای همسایه و نیز كشورهای آسیای میانه را تقویت نموده

و در نهایت اهداف عالیه ای چون محرومیت زدایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، حضور در بازارهای جهانی، ایجاد اشتغال مولد، صادرات محصولات صنعتی و ارائه خدمات عمومی (ماده یك قانون چگونگی اداره ی مناطق آزاد تجاری – صنعتی ایران) را محقق سازیم.

تاریخچه بندر چابهار

بندر چابهار بعنوان یکی از بنادر مهم در جنوب ایران و در بخش شمالی دریای عمان قرار گرفته است . این بندر بعلت موقعیت استراتژیک و دستیابی به آبهای آزاد بین المللی جایگاه ویژه ای در مبادلات ایران با سایر کشورهای منطقه دارد.

از سوی دیگر این بندر به علت نزدیکی به کشورهایی نظیر افغانستان ، پاکستان و آسیای میانه ، در آینده ای نزدیک با اتصال به شبکه ریلی کشور اهمیت ویژه ای در ترانزیت کالا به این کشورها خواهد داشت .بندر چابهار که در جنوب استان سیستان و بلوچستان واقع شده ، به دلیل استقرار در کنار دریای عمان از دیرباز کانون داد و ستد و تجارت و دریانوردی بوده است .

همچنین این بندر بعنوان تنها بندر اقیانوسی ایران ، یکی از نقاط کلیدی در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان بوده و در کریدور شمال – جنوب نقش مهمی ایفاد خواهد کرد . ضمناً این بندر در مسیر ترانزیتی شرق – غرب قرار گرفته و فوریتهای مختلف اقتصادی و جغرافیایی در زمینه ترانزیت و ترانشیب می باشد.

ویرانه قلعه پرتغالی ها در یکی از روستاهای این بندر ( تیس ) در پنج کیلومتری تور چابهار واقع شده است ،گواه رونق دریانوردی و اهمیت استراتژیک این خطه از بلوچستان در روزگارانی است که دولت استعمارگر و تجارت پیشه اروپا بازارهای چین ، هندوستان و بطور کلی شرق را جایگاه مناسب عرضه کالا و مصنوعات خود دانسته و حفظ و تسلط بر آنها را جزئی از سیاستهای استعماری و سلطه جویانه خود قلمداد می کردند.

در سال ۱۳۵۲ طرح جامع تاسیس بندر چابهار مطرح و قراردادهای تاسیس با پیمانکار ان مربوطه منعقد شد و پس از انقلاب اسلامی به دلیل کمبود منابع مالی بخشی از طرح به تعویق افتاد و بخشی از طرح شامل اسکله نصب سریع و موج شکن آغاز و به انجام رسید .

عملیات اجرایی بندر شهید کلانتری که یکی از دو بندر مهم تور چابهار میباشد، از سال ۶۲ بطور جدی آغاز و باتکمیل ۴ پست اسکله فلزی در سال ۶۲ عملاً به بهره برداری رسید و بندر شهیدبهشتی نیز به عنوان دومین بندر مهم تور چابهار در سال ۶۱ با توجه به شرایط خاص حاکم بر خلیج فارس ( جنگ تحمیلی عراق بر علیه ایران ) و با تاکید دولت بر لزوم داشتن بندر در خارج از تنگه هرمز و خلیج فارس احداث گردید .

شایان ذکر است که این بندر در زمان جنگ تحمیلی به دلیل واقع شدن در کرانه دریای عمان و دوری از مرکز بحران نقش مهمی در صادرات ایفا نمود . بنادر جنوبی استان سیستان و بلوچستان به دلیل استقرار بر کرانه دریای عمان و اقیانوس هند از دیرباز کانون داد و ستد و آمد و شد دریائی بوده است .

از زمان حضور پرتغالی ها از نخستین دهه های قرن ۱۶ در آبهای جنوب تا ظهور انگلیس بعنوان قدرت خلیج فارس در طول جنگ جهانی اول همواره بخشی از فعالیت های تجاری و دریانوردی رایج در آبهای جنوبی ایران در بنادر جنوبی استان سیستان و بلوچستان متمرکز بوده است .

اولاً که در سالهای جنگ جهانی دوم نیابت کنسول فرانسه را در بوشهر به عهده داشته است ، کشتی های موجود در چابهار را که در خطوط کشتیرانی فعالیت داشته اند را ۱۱۹ فروند ذکر میکند که از این تعداد ۵ فروند کشتی تجاری و ۶۴ فروند کشتی بادبانی بوده اند همچنین در سالهای مزبور در بنادر گواتر ، بریس و پسابندر دفاتر پستی و گمرکی وجود داشته که حاکی از رونق فعالیت های تجاری و دریایی در این بندر کوچک بوده است .

وجود فعالیت های دریائی در بنادر جنوب استان در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ نشانه این است که بنادر مزبور در داد و ستد کالاهای تولیدی و مورد نیاز بخش شرقی کشور و مبادله با بنادر پاکستان و هندوستان فعال بوده اند.

خلیج چابهار با بریدگی طبیعی در حاشیه دریای عمان است ، چابهار در مقایسه با دیگر مناطق ساحلی و جنوب ایران دارای موقعیت ممتازی در امر کشتیرانی و حمل نقل دریائی است . وجود آبهای عمیق در خلیج وسیع شرایط مناسبی را برای پهلوگیری کشتی های بزرگ در این منطقه و ایجاد تاسیسات بندری با هزینه مناسب و صرفه اقتصادی فراهم کرده است .

موقعیت جغرافیایی تور چابهار

بندر زیبای تور چابهار در جنوب شرقی ایران در کنار آبهاى گرم عمان ، در 60 درجه و 37 دقیقه طول شرقى و 25 درجه و 17 دقیقه عرض شمالى واقع شده است. از شمال به شهرستان هاى ایرانشهر و نیکشهر از جنوب به دریاى عمان از شرق به پاکستان و از غرب به استان هاى کرمان و هرمزگان محدود می شود.

مساحت شهرستان چابهار حدود 9739 کیلومتر مربع ، ارتفاع این شهرستان از سطح دریا 7 متر و داراى 130 کیلومتر مرز خاکی و حدود 115 کیلومتر مرز آبى در دریاى عمان می ‏باشد. جمعیت مردم در تور چابهار 291910 نفر و دارای 2 شهر چابهار و شهر نگور و 3 بخش شامل بخشهای دشتیاری، پلان، بخش مرکزی، ‌و هشت دهستان می باشد.

فاصله هوائى تور چابهار تا تهران 1456 کیلومتر و فاصله زمینى از طریق جاده ایرانشهر- کرمان 1961 کیلومتر است. فاصله بندر چابهار تا مرکز استان 721 کیلومتر مى باشد.این بندر از لحاظ عرض جغرافیایی هم عرض بندر میامی آمریکا است و متوسط دما در تور چابهار 23 درجه و میانگین آن 34 درجه است.

مهمترین پوشش گیاهى شهرستان چابهار که نوع غالب و مشخص گیاهان این ناحیه را تشکیل مى دهند عبارتند از: زیتون، توچ، کرچک، کنار، کهور خرما،کتانى، بیدام، لول، استبرق (کرک) انجیر معابد، چش. در ناحیه ساحلى خلیج گواتر در نزدیکى محلى که رودخانه باهو کلات در ۹۰ کیلومترى شرق تور چابهار به دریاى مکران (دریاى عمان) میریزد جنگل مانگرو بسیار زیبا و قابل توجهى از گونه حرا وجود دارد.

باهوکلات یکى از پر آب ترین رودخانه هاى تور چابهار و عامل اصلى حیات و زندگى در جنوب بلوچستان به حساب میاید.این رودخانه بویژه به دلیل زیستگاه تمساح ایرانى از نظرگردشگرى اهمیت فراوانى به تور چابهار می بخشد.

از زیربناهاى اقتصاد تور چابهار ماهیگیرى است. در چابهار چند اسکله صیادى وجود دارد که ۳ اسکله صیادى تیس، رمین و بریس از بقیه دیدنی تر هستند. اسکله تیس در داخل محوطه منطقه آزاد و رمین در ۱۰ کیلومترى و بریس در ۶۰ کیلومترى چابهار قرار دارد. تماشاى لنج ها و قایق هاى ماهیگیرى و صیادان دریا دل که در حال صید ماهى هاى گوناگون مانند ماهى شیر، شوریده، حلوا و سنگسر و شاه میگوها هستند، دیدنى و خاطره انگیزاست.

درحال حاضر حدود 60 درصد از ماهى تن کشور در این منطقه تولید مى‌شود که این مقدار قابل افزایش است. دربندر چابهار به دلیل وجود آب و هواى معتدل، هرساله دو مرتبه میگودر آن پرورش داده مى‌شود. شاه میگو در طول فصل محدود صید (یک تا دو ماه درسال ) سالانه بین ۲۰تا ۳۵ تن (درگواتر) صید مى شود که ارزش صادراتى این آبزى به صورت دم عمل آورى شده و منجمد کیلو ۲۲ تا ۳۰دلار بوده و صادرات به روش زنده به ازاى هرکیلو از ۳۵ تا ۵۰ دلار ارزآورى دارد.سوزن دوزى، سکه دوزى (سامان)، حصیر بافى، ساخت ابزار و آلات موسیقى و صنایع دستى دریایى و … ازجمله فعالیتهایى است که به طور سنتی در استان مذکور عمدتاً توسط زنان انجام می شودو نقش موثرى در اقتصاد منطقه دارد.

فرهنگ و عقاید مردم تور چابهار

چابهار یکی از بنادر زیبا است که در استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. تور چابهار دارای جاذبه های فراوانی میباشد. و آداب و رسوم و مراسمات ویژه از عروسی و اعیاد گرفته تا مراسمات سوگواری، آژانس آسمان پرستاره پرشیا برای آشنایی بیشتر شما همراهان گرامی یکسری از این آداب و رسوم و مراسمات ویژه را گردآوری نموده است:

جشن ها و اعیاد ملی و مذهبی در تور چابهار

یکی از مهمترین رسومی که نزد مردم استان سیستان و بلوچستان بسیار محترم شمرده می شود برگزاری اعیاد مذهبی می باشد. اعیادی نظیر عید قربان در این استان دارای اهمیت بالایی است. در این اعیاد مردم رسم دارند که لباس های نو تهیه کرده و بر تن کنند.

محلی به نام عیدگاه در هر منطقه وجود دارد که مردم در آن جمع شده و در عید قربان شتری را در عیدگاه قربانی می کنند. سنت خوبی که در این منطقه رواج دارد این است که گوشت قربانی تنها بین افراد نیازمند توزیع می گردد.

نکته جالب در خصوص برگزاری عید قربان در استان سیستان و بلوچستان­ این است که تا سه روز حال و هوای عید بر زندگی مردم حاکم است. خانم های بلوچ با پختن کلوچه خرمایی و شیرینی های محلی از دیگران پذیرایی می کنند.

آداب ماه رمضان در قوم بلوچ تور چابهار

مردم بلوچ که ساکنین اصلی شهر چابهار به شمار می روند به آداب و رسوم مذهبی بسیار پایبندند و این آیین ها را با دقت فراوان به اجرا در می آورند. یکی از مهم ترین ماه ها برای مردم چابهار، ماه رمضان است که مردم را به شدت درگیر خود می کند.

آداب این ماه از ماه قبلی اش یعنی ماه شعبان شروع می شود. در نیمه دوم ماه شعبان قوم بلوچ گوسفند یا بزی را قربانی می کنند و با گوشت آن غذایی به نام تباهک آماده می کنند که از برنج و گوشت خشک شده درست می شود. آماده کردن این غذا ده روز زمان می برد و با شروع ماه رمضان درست می شود.

علاوه بر تباهک در این ماه خوراکی هایی همچون نان تیموش، پکوره، بت ماش و شیرینی چنگال نیز درست می شود. از دیگر اقداماتی که در ماه رمضان صورت می گیرد، تمیز کردن و نظافت خانه هاست. خانم های میانسال به غبارروبی و تمیز کردن مساجد مشغول می شوند و جوانترها به نظافت منازل می پردازند. مساجد با مشک، عود و ماده ای خوشبو به نام سوچکی عطرآگین می شود.

در ایام قدر روحانی محل شبانه روز در یک چادر در مسجد به عبادت و شب زنده داری مشغول می شود و تا شب عید بیرون نمی آید. مردم، عید که می شود، وجوهاتشان را نقدی به او می سپارند. در روزهای آخر ماه رمضان مردم آماده برپایی جشن عید فطر می شوند.

همچون عید نوروز در میان سایر ایرانیان، مردم بلوچ در چابهار در این ایام لباس نو تهیه می کنند و وسایل مورد نیاز خود را میخرند. دخترکان و زنان نیز نقوشی زیبا را با حنا بر روی دست هایشان ترسیم می کنند.

سوگ ها و مراسم های عمومی و خصوصی

مردم سیستان و بلوچستان پیرو دین مبین اسلام هستند، در سیستان شیعه و سنی در کنار هم با وحدت مثال زدنی کنار هم زندگی می کنند.برگزاری سوگ ها و عزاهای عمومی در بین اهل تسنن و تشیع همچون سایر نقاط کشور صورت می گیرد،

ولی به عزاداری های خصوصی اهمیت خاص می دهند.این اهمیت نشانه همبستگی عمیقی است که در میان مردم سیستان و بلوچستان وجود دارد. موقعی که کسی مریض می شود همه بستگان و همسایگان برای دیدن بیمار می روند.

اگر بیمار بهبود نیافت و فوت کرد، مجلس (پرسه) به مجلس عزا و سوگواری مبدل می شود. حاضرین به گریه و زاری می پردازند، مراسم تدفین برپا می شود.پس از غسل، متوفی را در کفن می پیچند و مردم بر میت نماز می خوانند.

سپس متوفی را در تابوت قرار می دهند و به گورستان حمل می نمایند. موقعی که تابوت به گورستان نزدیک شد، مردمی که در گورستان جمع شده اند به اقوام متوفی به استقبال جنازه می روند. جنازه را در گور قرار می دهند.

پس از آن که روی مرده را پوشاندند و قبر را با خاک پر کردند، آنگاه مقداری خرما به حاضران احسان می کنند که خوردن آن ثواب دارد معمولاٌ بستگان متوفی افرادی را که در در مراسم تدفین حضور داشتند به نهار دعوت می کنند و نزدیک ترین فرد متوفی به مدت سه روز در خانه می ماند. در این مدت جهت تسلای خاطر او به دیدنش می روند.

جشن ازدواج در تور چابهار

مراسم ازدواج در چابهار و سایر مناطق بلوچی نشین 3 شبانه روز طول می کشد و 8 نوع آیین دارد. این آیین ها مشتمل بر حنا بندان یا حنا دوزی، بر بند مالی، جل بندی، گندونن، سرآپی، هبرجنی، مشاطه یا آرایش عروس و داماد و شب یکجایی اند و در جلسات متعددی تحت عناوین خواستگاری، جشن بله برون، مراسم مشخص کردن مهریه، جل بندی، مراسم حنابندان، جشن عروسی و… برگزار می شود.

در این مراسم، موسیقی بلوچی پای ثابت است. مردم بلوچ به موسیقی اهمیت زیادی می دهند و هویت و احساسات خود را در موسیقی خاص خودشان می یابند. در مناسب هایی همچون تولد تا مرگ، این موسیقی همراه مردم است.

سازهای اصلی موسیقی بلوچی مشتمل بر تنبورگ، قیچک، رباب، نی یا نل، بانچو، دینبوک، دهل و کوزه است. موسیقی دان های بلوچ به نام پهلوان، لوری، لولی، لانگا و شاعر شناخته می شوند. آهنگ های بلوچی شبیه به آهنگ های هندی است.

رسم در میان بلوچ ها این است که طلا را به عنوان مال عروس به داماد هدیه می کند. این رسم با هدیه ۲۰ مثقال تا ۲ کیلو طلا به اجرا درمی آید. گاه خانواده عروس برگزاری مراسم عروسی را به تحویل طلاها منوط می کند. گاه نیز بخشی از طلا هدیه داده می شود و مابقی در نکاح نامه قید می شود. بر خلاف مهریه که در میان بلوچ ها نه کسی داده و نه کسی گرفته و حتی به هنگام طلاق نیز زنان معمولا مهریه خود را می بخشند این طلاها را حتما رد و بدل می کنند.

زمان عروسی بلوچی معمولا بعد از اسفندماه است. «بهارگاه» اصطلاحی است که بلوچ ها به کار می برند. البته عروسی هایی هم هست که در چله تابستان یا زمستان انجام شده اما عموما به فصل بهار تا زمان برداشت خرما برای انجام عروسی توجه دارند.

یکی دیگر از جلوه های فرهنگ مردم چابهار رقص بلوچی است. رقص بلوچ انواع و اقسامی دارد. رقص دو چایی، سه چایی، کوپکو، لنکی و… از مهمترین رقص های بلوچ است. لیوا از رقص های زیباست که هنوز در چابهار باقی مانده و با نواختن دهل، سرنا، لیوا و یک دهل کوچکتر اجرا می شود.

این رقص مختص جشن و شادی است. مردم چابهار در جشن ها عموما به بازی های محلی نیز مشغول می شوند. این شهر به داشتن بازی های سنتی و فراوان مشهور است. البته اجرای این بازی ها در جشن ها در حال کمرنگ شدن است ولی هنوز هم بعضی از آن ها وجود دارد. بازی سرخ پری زرد پری، پادشاه وزیر، چوب بازی، کشتی کج کردون، چل بازی، کلاه چل چل، اشکاتیلی و… از بازی ها محلی چابهار است.

سفره عقد و جهزیه

در عروسی بلوچی سفره عقد و جهیزیه وجود ندارد. بلوچ ها مراسم عقد را معمولا در مسجد برگزار کرده اند و در حال حاضر نیز این مراسم همچنان ممکن است در مسجد و بدون هیچ تشریفاتی به جا آورده شود. اما اینک علاوه بر مسجد در خانه نیز مراسم عقد به اجرا گذاشته می شود.

به هنگام خواندن خطبه عروس به طور مستقیم به داماد «بله» نمی گوید. وقتی عاقد برای خواندن خطبه به خانه داماد می رود یک نفر را به خانه عروس می فرستد تا عروس شخصی را به عنوان وکیل تعیین کند. این وکیل به طور معمول از خانواده پدری عروس تعیین می شود.

عروس معمولا عموی بزرگ یا پدر خود را به عنوان وکیل معرفی می کند. سپس با تعیین وکیل عاقد از داماد و از وکیل عروس درباره مهریه و نکاح می پرسد و بعد خطبه را می خواند. در عروسی بلوچی هیچ خبری از جهیزیه نیست.

بنابراین هیچ خانواده ای نگران خرید وسایل خانه برای دختران خود نیستند. در عوض تمام وسایل زندگی را باید پسر تامین کرده باشد. از لحاف و وسایل خواب که معمولا رسم است تا دیگر اقلام لازم و ضروری برای زندگی. در عوض اتفاقی دیگری روی می دهد.

داماد بعد از مراسم عروسی و شب یکجایی، در خانه پدرزن اقامت می کند. این اقامت گاه تا یکسال ادامه پیدا می کند و جنبه بدی در اذهان ندارد. گاه نیز داماد خانه و اسباب زندگی را فراهم کرده و در خانه خود زندگی را آغاز می کند.

به طور معمول زندگی به صورت فرادا آغاز نمی شود و عروس و داماد بلوچ، با خانواده عروس یا داماد زندگی را آغاز می کنند تا کمبودها و نواقص زندگی اشان کمرنگ تر جلوه کند و به مرور حل و فصل شود و بعد که داماد استطاعت گرفتن جایی برای اقامت را یافت آن وقت مستقل می شوند.

حِنا دوزوکی یا حنا دوزوکا

مراسم حنا دوزوکی مراسمی فرعی در عروسی های بلوچی محسوب می شود. همانطور که از عنوانش هم به ذهن متبادر می شود گویا این مراسم به شکل دزدکی برگزار می شود! در این مراسم خانواده های طرفین هرکدام روی سر داماد و عروس حنا می گذارند و این کار را با قرار دادن حنا روی پول انجام می دهند.

گاهی در این مراسم هزینه عروسی از سوی اقوام و فامیل پشتیبانی مالی می شود. البته این پشتیبانی مالی در دفتری ثبت می شود تا داماد در آینده در سایر عروسی های افرادی که به او کمک کرده اند حاضر شده و او نیز در این امر خیر شریک شود.

فردای مراسم حنادوزوکی مراسم دعوت از اقوام و بستگان آغاز می شود. به طور معمول عده ای از زنان و مردان فامیل داوطلب می شوند و به سراغ دیگر بستگان در روستاها و آبادی ها و همین طور شهرهای دیگر می روند.

آنها در خانه بستگان را می زنند و چند دقیقه ای را در باب عروسی توضیح داده و سپس آن خانواده را دعوت می کنند. اگر به خانه ای مراجعه شد و کسی حضور نداشت، دعوت کننده دو چوب را به شکلی خاص جلوی در خانه مورد نظر قرار می دهد که در مراجعه صاحب خانه او متوجه شود کسی به قصد دعوت برای عروسی مراجعه کرده بوده است.

«حِنا راستکی»؛ به مراسم اصلی حنابندان اتلاق می شود. معمولا با ساز و آهنگ خاص همراه است و از اینجای کار به بعد نبض کارها برای رسیدن به مراسم عروسی تندتر می زند. دعوتی ها در این مرحله دیگر باید نهایی شده باشد. همه وسایل عروسی در این مرحله آماده است.

حنابندان عروس و داماد شروع می شود. ولی هرکدام جداگانه در محل متفاوت. هر کدام از عروس و داماد توسط بستگان حنا گذاشته می شوند. معمولا دستها حنا بسته می شود. شب حنابندان را تا صبح بیدار می مانند و ولیمه عروسی را در همین شب تدارک می بینند و آشپزی برای میهمانان عروسی از این شب آغاز می شود.

«سرآپی» و «مشاطه»

در عروسی بلوچی عروس را نزد داماد نمی برند و به اصطلاح «عروس کِشان » ندارند و در عوض این داماد است نزد عروس می رود. بنابراین ماشین عروس هم در زمان کنونی نداریم بلکه ماشین داماد داریم! معمولا با توجه به اهمیت آب در زندگی بلوچ ها و نقشی که در حیات برای آن قائلند و اهمیتی که در زندگی آنان دارد داماد را به نزدیکترین قنات یا رودخانه جاری می بردند و در آنجا خانواده داماد او را در آب استحمام می کردند.

در حال حاضر نیز ابتدا داماد به سلمانی یا آرایشگاه می رود و سپس به رودخانه و قنات می روند. برای مثال در ایرانشهر معمولا دامادها را به رودخانه دامن در شمال این شهر می برند. در همین زمان نیز عروس را برای مراسم عروسی آماده می کنند.

این قسمت را مشاطه می گویند که تغییر شکل یافته کلمه «مشاطه» به معنای آرایشگر و سلمانی در زبان عربی است. مشاطه بعد از آماده کردن عروس و آرایش او وقتی مراسم عروسی در حال آغاز است چیزی به عنوان هدیه می گیرد و نقاب از چهره عروس برمی دارد و به این ترتیب مراسم جل بندی و احتزار او نیز پایان می یابد.

«شب یکجایی»

مراسم عروسی که آغاز می شود اگر خطبه خوانده نشده باشد این قسمت نیز به اجرا درمی آید که در قسمت بعدی شرح خطبه خواندن نیز آمده است. ولی معمولا خطبه عقد قبلا خوانده شده است. بعد از مراسم عروس و داماد در خانه پدرزن یکجا می شوند و به اصطلاح خود آنها شب یکجایی رقم می خورد که آغاز زندگی مشترک و زناشویی است. عروس و داماد بدین ترتیب در خانه پدرزن زندگی خود را آغاز می کنند و معمولا تا ۴ روز در خانه پدرزن مستقر هستند.

بعد از مراسم شب یکجایی و در واقع روز بعد از عروسی مراسم «مبارکیان صبا» برگزار می شود که اقوام برای تبریک گفتن به عروس و داماد نزد آنان می روند. عروس و داماد نیز بعد از روز چهارم بعد از عروسی به خانه پدر داماد می روند و در آنجا میهمانی دیگری داده می شود.

اگر قرار باشد که عروس و داماد در خانه پدر داماد زندگی را ادامه دهند با این مراسم این اتفاق روی خواهد داد و در غیر این صورت تا مدتی که گاه تا یکسال و بیشتر ادامه پیدا می کند عروس و داماد در خانه عروس مستفر خواهند بود. این موضوع کاملا به توافق طرفین و توانمندی داماد بستگی دارد.

موسیقی و ادبیات بومی

موسیقی بومی و ترانه های فولک مردم سیستان و بلوچستان ظرافت ویژه ای دارند. این لطافت شاید به دلیل طبیعت خشن و شیوه سخت گذران انسان در این خطه، اندکی غیرعادی به نظر برسد، ولی موسیقی بومی و ترانه های عامیانه مردم این سرزمین، نمودار کاملی از سفر مردم آن است. ترانه های محلی بلوچ بیشتر در مراسم جشن عروسی و مخصوصاٌ عید فطر خوانده می شود. ترانه های محلی سیستان نمایانگر زندگی مادی و معنوی مردم این سرزمین است. اکثر این ترانه ها ارتباط مستقیمی با محیط طبیعی، شیوه زندگی و باورهای دینی و اعتقادی مردم منطقه دارند. اشعار محلی بلوچ غالباٌ در مراسم اعیاد و مخصوصاٌ عیدفطر خوانده می شود و موزیک محلی که عبارت از سرنا، دهل و طبل است آن را همراهی می کند.

لباس های محلی

شکل پوشش گروه های انسانی ارتباط مستقیمی با شرایط اقلیمی، فرهنگی و قومی هر منطقه دارد. همچنین پوشاک معرف ذوق و هنر، آداب و سنت های جوامع بشری بوده است. یکی از موضوعاتی که پیش از همه توجه انسان را در بدو ورود به سیستان و بلوچستان جذب می کند، تنوع رنگ در پوشاک است.

البته این تنوع رنگ در بسیاری از نقاط ایران به ویژه در میان ایل قشقائی، شاهسون و کرد نیز مشهود است. لباس مردان بلوچ عبارت از پیراهن یقه باز، لباده بلند، دستار سفید، کمربند ضخیم است. کفش مردها از کفش های مخصوصی است که نوک آن به طرف بالا برگشته است و عقیده دارند که این کفش ها آنها رادر راه رفتن چابک کرده و در حرکت موجب زحمت آنها نمی شود. لباس زنان بلوچ، پیراهن بلند است و با حجابی کامل بدن را می پوشاند.

سوزن دوزی

نقش بستن روی پارچه با نخ و تشکیل نقشی زیبا و سنتی است که در هر کجای استان به صورتی متفاوت انجام می شود: در زاهدان، سبک دوخت شماره دوزی یا آسان تانکه، در زابل خامه دوزی، در منطقه سراسری پریواردوزی و در محدوده ایرانشهر و نیک شهر سوزن دوزی دوتاری، موسم و چهارتاری می باشد. این رشته یکی از رودوزی های منحصر به فرد در کشور می باشد که به همین دلیل سوزن دوزی را به عنوان نورچشم زنان بلوچ می شناسند.

سفال سازی

سابقه تاریخی زیادی در این استان دارد، از آثار مکشوفه در شهر سوخته تا بقایای برجای مانده سفال در قلعه بمپور و قنوج. در ۳۵ کیلومتری شهرستان مرزی سراوان روستایی به نام کلپورگان قرار دارد که سفال های سنتی آنجا از جمله سفال های قدیمی و منحصر به فرد کشور می باشد و سابقه چندین هزارساله دارد،

ساخت آن صرفاً با دست و بدون بهره گرفتن از هر نوع ابزار و چرخ سفالگری است. نقش این سفال از آمیزش آب با سنگ “تی توک” و با دست صنعتگر شکل می گیرد، سپس مرحله پخت آن با توجه به زیبایی طرح، رنگ و قدمت در بازارهای داخلی و خارجی مطرح است.

قالی و قالیچه

بافت قالیچه های سنتی از دیرباز در منطقه سیستان رایج بوده که با توجه به وجود دام های اصیل و پشم حاصل از آن ها، این هنر-صنعت نسل به نسل حفظ شده است. نقش های زیبای سنتی قالیچه زابلی عبارتند از: گلدانی،خشتی ومردخانی، قالی زابل با توجه به نوع بافت گره از مرغوبیت مطلوبی برخوردار است.

گلیم بافی

یکی دیگر از رشته های صنایع دستی استان، بافت گلیم های سنتی محلی (گلیم بلوچی) است که در حوالی شهرستان خاش و حومه سراوان بافته می شود، این دست بافت ها با نقوش زیبای سنتی می توانند به عنوان کالایی با ارزش مطرح است. البته در حاشیه مرزی زابل هم بافت گلیم های محلی به شیوه سنتی رایج است.

سکه دوزی

نوع دیگر از صنایع دستی انحصاری استان، سکه دوزی است که به آینه دوزی، دکمه دوزی هم معروف است و به گرایش محلی سامان هم می گویند. این هنر با توجه به تنوع مواد اولیه و رنگارنگی پولک ها و درخشش آینه های ریز و درشت، طالبان زیادی دارد. مصرف اصلی آن تزئین اتاقها ومرکب تازه عروسان است. موطن اصلی سکه دوزی در بلوچستان است، اکنون طرح های کوچک و بزرگ سکه دوزی در آپارتمانها و منازل مسکونی، زینت بخش اتاق هاست.

حصیربافی

وجود نخل های زینتی کوتاه که در بیابان های بلوچستان بسیار به چشم می خورد و به گویش محلی “پیشPish” نام دارد، باعث بافت مصنوعات حصیری به ویژه طناب حصیری می شود، طناب حصیری عمدتاً نوعی مبلمان خراطی شده به ارزان قیمت به کار می رود و در فروشگاه های صنایع دستی عرضه می شود. نوعی زیرانداز، سجاده حصیری کتور، سیواس (کفش حصیری) صافی و غیره از جمله طرح های تولید شده با حصیر است که بیشتر در محل، مصرف دارد.

معرق صدف

در این هنر صدف هایی که در داخل کشور تهیه شده اند، پس از شست و شو، تراشکاری و صیقل داده می شوند. در نهایت قطعه های مختلف برش خورده صدف در کنار هم قرار می گیرند تا طرح های زیبایی به وجود آید.

چادر بافی

منطقه چابهار از جمله مناطقی است که هنوز زندگی چادرنشینی در آن دیده می‌شود؛ به همین دلیل است که چادربافی به عنوان یکی از ارزشمندترین صنایع دستی این استان است. به این چادرهای سیاه پلاس گفته می‌شود و در این استان، تولید این نوع چادرها رایج است.

ماهی و میگوی تازه

از سوغات های محبوب بندر چابهار انواع ماهی های تازه و میگو و شاه میگوهاست. شما می توانید با قرار دادن ماهی ها و میگوها در فریزر، آنها را به صورت یخ زده دربیاورید و به عنوان سوغات با خود همراه بیاورید.

لندو

لندو نوعی شیرینی به دست آمده از ترکیب خرما، گندم و کنجد است و برای پذیرایی میهمانان در تور چابهار مورد استفاده قرار می گیرد.

میوه های استوایی

می دانید که بندر چابهار یکی از مناطق چهارفصل است، میوه‌های مختلفی در این منطقه وجود دارند. البته منظور ما میوه‌های استوایی است که در مناطق گرمسیر کشت می‌شوند! به عنوان مثال انبه یکی از میوه‌های گرمسیری است که نه تنها در همه فصل‌ها وجود ندارد، بلکه در هر شهری هم کشت نمی‌شود. جالب است بدانید انبه را در هر فصلی از سال می‌توانید در تور چابهار با قیمت بسیار پایین پیدا کنید.

اگر از طرفداران زیتون هستید و هر بار که به شمال کشور سفر می‌کنید زیتون خریداری می‌کنید، زیتون‌های چابهار را هم امتحان کنید. زیتون‌های این منطقه با زیتون سیاه و سبز استان‌های شمالی مانند مازندران و گیلان کاملا فرق دارند.

اگر هم از آن دسته افرادی هستید که اصلا زیتون دوست ندارید، باز هم پیشنهاد می‌کنیم زیتون‌های چابهار را امتحان کنید. همان‌طور که گفتیم طعم و بوی زیتون‌های این منطقه با شمال کشور فرق دارند و شاید نظرتان راجع به زیتون عوض شود.

پاپایا و گواوا دو میوه بسیار خوشمزه منطقه چابهار هستند که گاهی اوقات در بازارهای این شهر پیدا می‌شوند. شاید تاکنون حتی اسم این میوه‌ها را هم نشنیده باشید اما در تور چابهار می‌توانید این میوه‌ها را امتحان کنید. میوه‌های دیگری هم در این منطقه پیدا می‌شوند؛

مثلا در چابهار موزهای کوچکی پیدا می‌شوند که طعم آن‌ها از موزهای خارجی موجود در داخل کشور بسیار خوشمزه‌تر و شیرین‌تر است. اگر تصمیم دارید میوه‌های این شهر را امتحان کنید اما بازار آن را نمی‌دانید، ما کمک‌تان می‌کنیم!

شمالی‌ترین نقطه بازار پیرزن‌ها در چابهار به کانال دریا منتهی می‌شود؛ اگر در این محل کمی دقت کنید، آن طرف یک بازار سنتی عرضه میوه و سبزیجات قرار دارد که می‌توانید میوه‌های موردعلاقه خود را تهیه کنید.

ادویه های کمیاب و ارزان

یکی دیگر از چیزهایی که به عنوان سوغات در تور چابهار یاد می‌شود، ادویه است! شاید ادویه را در تمام شهرهای ایران بتوانید پیدا کنید، اما ادویه‌های تور چابهار از دو نظر اهمیت زیادی دارند: برخی ادویه‌های بندر چابهار در شهرهای دیگر پیدا نمی‌شوند!

کیفیت ادویه‌های تور چابهار بسیار بالا است و با استفاده از آن می‌توانید طعم خوبی به غذای خود ببخشید. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم اگر مسافر تور چابهار هستید، حتماً ادویه‌های این شهر را خریداری کنید! حتی اگر قصد دارید برای دوستان خانه‌دار خود سوغاتی ببرید،

ادویه‌های کمیاب تور چابهار یکی از گزینه‌های بسیار مناسب است. ادویه ماهی، ادویه کراهی و ادویه خورشتی از جمله ادویه‌هایی هستند که می‌توانید آن را با قیمت بسیار ارزان نسبت به سایر شهرهای ایران، در تور چابهار تهیه کنید.

شکلات خارجی

با توجه به این که چابهار در کنار اقیانوس هند قرار دارد، همه شکلات‌های موجود در این بازار خارجی هستند. ارزان بودن شکلات‌های این شهر تنها دلیل برای خرید شکلات توسط مسافران نیست، بلکه تنوع بسیار بالای آن است که در هیچ شهر دیگری نمی‌بینید. بنابراین اگر اهل شکلات‌های خوشمزه هستید، پیشنهاد می‌کنیم حتما از این شهر انواع شکلات‌ها را با قیمتی مناسب خریداری کنید.

ابزار آلات موسیقى و صنایع دستى دریایى، انواع لوازم خانگی، ورزشی و آرایشی، زیورآلات سنتی، چادربافی، روسری های محلی، روبند و کاموا، گیاهان دارویی، پتو، ظرف و ظروف، پارچه، چای، نسکافه، عطر و … از دیگر سوغاتی های تور چابهار محسوب می شوند.

اقامت در تور چابهار

سه هتل چهار ستاره، چند هتل یک و دو ستاره و چند مهمانپذیر و هتل آپارتمان، خانه معلم و اقامتگاه های بوم گردی، گزینه های مختلف اقامت در تور چابهار محسوب می شوند. شما همچنین می توانید روی اقامت در چادر در سواحل و پارک های ساحلی تور چابهار حساب باز کنید.

چوب بازی در تور چابهار

دایره بزرگی از جمع بازیکنان تشکیل می شود، همراه با نوای ساز و دهل چوب بازی با حرکات آرام و منظمی آغاز می شود. به تدریج همراه با تندشدن آهنگ حرکات هم تندتر وتندتر می شود. در این حرکات بازیکنان چوب های خود را به هم می کوبند. کوچکترین غفلت باعث اصابت چوب به بدن بازیکنان می شود. هر بازیکن دو چوب در دست دارد و با آهنگ دو قدم به جلو برداشته، یک قدم به عقب برمی گردد و یکبار به دور خود می چرخد. وقتی بازیکن دو قدم جلوتر می رود باید چوب های خود را به صورت ضربدر در مقابل صورت خود نگه دارد، هر بازیکن وقتی برمی گردد با بازیکن پشت سری خود نیز به بازی می پردازد. این بازی برپایه مهارت و استقامت استوار است.

چل بازی درتور چابهار

چل (به فتح چ و سکون ل) نام بازی است گروهی که بین دو تیم با نفرات مساوی هر گروه ۵ نفره انجام می شود، بازی مذکور از جمله بازی های مذکور از جمله بازی های این محلی است که در رودهای پرآب و در محل های عمیق و یا استخر و دریا می تواند برگزار شود. این بازی در روستاهای ایرانشهر متداول است. بازی توسط یک نفر داور، داوری و قضاوت می شود.

شتر سواری در تور چابهار

شترسواری از جمله ورزش های بومی با محلی استان سیستان و بلوچستان است که به ویژه در شهرستان های خاش و ایرانشهر همچنان کم و بیش رایج است و به مناسبت هائی برگزار می شود.

گل گل در تور چابهار

از جمله بازی های شبانه روستاهای شهرستان زابل که پس از فراغت از کار روزانه در کوچه میدان ده انجام می شود بازی گروهی است بین دو تیم به نام “گل گل” (گل گل ها) تعداد بازیکنان هر تیم معمولاً از ۵ تا ۱۰ نفر است محل بازی به گونه ای که اشاره شد. کوچه یا میدان محل است. طول زمین بازی حدود ۳۰ متر می باشد. هر تیم دارای یک سردسته است. این بازی نیازی به وسیله ندارد.

جاذبه های دیدنی تور چابهار

روستای تاریخی تیس

به سمت 5 کیلومتری شمال غربی چابهار که پیش می‌روید، کم کم به منطقه‌ای نزدیک می‌شوید که روزگاری از بندرهای مهم خاورمیانه در زمان هخامنشیان بود ( یعنی مکانی با قدمت 2500 ساله). اصطلاح سرزمین جن و پری دقیقا مصداق همین روستا است. از قلعه تا قبرستان، پر از حکایت‌های تاریخی و مرموز است. در میان روستا، رودخانه‌ی لاوری جلوه‌ی زیبایی به آن بخشیده است.

در شرق روستا، خلیج زیبای تور چابهار را می‌توانید ببینید. بر روی تپه‌ای مشرف به خلیج، قلعه‌ای به چشم می‌خورد که سبک ساخت آن، شبیه به بناهای دوران سلجوقی است. حکایت این بنا، به دوره ی استعمار پرتغالی‌ها برمی‌گردد که این قلعه را برای خود ساختند و نگهبانان در بالای برج‌های این قلعه، نگهبانی می‌دادند.

اگر به دیدن قلعه‌ های قدیمی دوره‌ی ساسانیان علاقه‌مندید، علاوه بر قلعه‌ی پرتغالی‌ها، می‌توانید از قلعه بلوچ گت و پیروز گت هم دیدن کنید. در این روستا همچنین می‌توانید غارهای سه گانه بان مسیتی را از نزدیک ببینید.

بان مسیتی به زبان سیستانی یعنی پرستشگاه مرد صالح، که در قدیم به عنوان پرستشگاه به این غار وارد می‌شدند. از این سه غار، یک غار به صورت طبیعی و از دل کوه تراشیده شده است اما دو غار دیگر مصنوعی و دست ساز است. شاید آنچه که بیشتر باعث شده روستای تیس برای گردشگران جذاب باشد، دیدن گورستانی باشد که بومیان اینجا به آن گورستان جن می‌گویند.

این فرضیه از آن جهت است که قبرهایی بر روی سطح صخره‌ای حفر شده است که مردم معتقدند تنها از یک نیروی مافوق بشر چنین چیزی برمی‌آید. قبرها در دل کوه و صخره حفر شده‌اند. مردم این منطقه معتقدند در غروب صدای گریه و ضجه از این قبرستان می‌آید. البته تمام این‌ها یک باور محلی است که بر اساس فرضیاتی زبان به زبان تا به امروز چرخیده است.

بنای دیگری که زیبایی و طراحی آن می‌تواند شما را محسور کند، مسجدی در این روستا است که به سبک مسجدهای پاکستانی ساخته شده است. این مسجد با قدمت 1250 ساله‌ای که دارد، به علت تک مناره بودن به مسجد تک مناره نیز شهرت دارد.

ترکیب سبز و قرمز مناره و گنبد این مسجد، شیشه کاری‌های نامنظم آن، در کنار مردم مهمان نواز و سفیدپوش بلوچی، به جلوه‌ی زیبای این بنا کمک کرده است. گویی در حال نگاه کردن به یک تابلوی نقاشی بی‌نظیر هستید.

تالاب ریپار

در مسیر جاده چابهار به گواتر که پیش می‌روید، در حدود 15 کیلومتر در شرق تور چابهار، تالاب صورتی رنگی به چشم‌تان می‌خورد. رنگ صورتی و زیبای این تالاب وامدار موجوداتی است که در تالاب زندگی می‌کنند. از ماه خرداد هر چه جلوتر می‌رود، صورتی این تالاب بیشتر به نظر می‌رسد.

در آذر ماه که پلانگتون‌های گیاهی در تالاب پررنگ‌تر می‌شوند، تالاب به نهایت رنگ صورتی خود می‌رسد. البته تالاب به رنگ سبز و آبی و زرد و سبز هم درمی‌آید اما رنگ غالب آن قرمز کمرنگ یا صورتی است. قطعا اگر شما در ماه فروردین به این تالاب بروید و بار دیگر در آذرماه به این تالاب سر بزنید، تفاوت رنگ را احساس می‌کنید.

در کنار این تالاب شاهد طبیعتی بکر خواهید بود که به علت وجود درختان سرسبزی که دارد، چابهاری‌ها به آن ناحیه عروس چابهار می‌گویند. بنابراین برای رفتن به تالاب حتما دوربین‌تان را همراه‌تان ببرید.

کوه های مینیاتوری

در این منطقه شما با کوه، به معنای عام مواجه نمی‌شوید. یعنی چه؟ یعنی اگر فیلم مریخی را دیده باشید، زمانی که مارک واتنی (مت دیمون) در کره‌ی مریخ گرفتار می‌شود، در صحنه‌ هایی از آن، کوه‌ هایی به چشم می‌خورد که نشان دهد او در کره مریخ است.

حالا آن کوه‌ ها را با اندکی تغییرات تصور کنید، کوه‌ های مینیاتوری چابهار را خواهید دید که به شما می‌گوید، مریخ همین جاست و کوه‌ های مریخی در دامن چابهار نقش بسته است. در فاصله 50 کیلومتری چابهار به سمت بندر گواتر که پیش می‌روید، در سمت چپ‌تان،‌ کوه‌ های مریخی تور چابهار را خواهید دید.

این کوه‌ ها که عمر 5 میلیون ساله دارد، ادامه‌ی رشته کوه زاگرس تا پاکستان است. به علت جنس این خاک‌ها و شیارهای نامنظمی که راه رفتن روی آن را سخت کرده است، به این ناحیه بدلند یا بدبوم نیز می‌گویند.

سواحل بریس

محل اتصال دریای عمان به رشته کوه‌ های مکران، منظره‌ای فوق العاده بوجود آورده است. در 55 کیلومتری تور چابهار منظره‌ای از اتصال صخره با ساحل دریای عمان به چشم می‌خورد که برای عکاسی فوق العاده است. پیشنهاد می‌کنم طرف غروب به این ساحل بروید. حال خوب این فضا باعث می‌شود تا آخر عمر، منظره‌ی زیبای سکوت ساحل و حرکت قایق و جلوه‌ای از کوه‌های مینیاتوری در ذهن‌تان و گوشه‌ای از قلب‌تان ثبت بماند.

مقبره امامزاده غلام

شاید اگر داستان این امام‌زاده را بدانید، برای رفتن به این مقبره مشتاق شوید. امامزاده غلام رسول شخصی درستکار بود که از هندوستان به ایران مهاجرت می‌کند و در چابهار ازدواج می‌کند. اما دقیقا در شب ازدواج به بستر بیماری می‌افتد و می‌میرد. او وصیت می‌کند که پس از مرگش نه تنها کسی عزدارای نکند ( شاید برای مردم نه چندان خوشحال ایران، عجیب باشد) بلکه به مدت 10 شب و روز، مراسم جشن و شادی به راه باشد. در بالای بنای این مقبره علامت طرحی از خورشید است که نماد مهر است.

گاندو در تور چابهار

پیشنهاد می‌کنم اگر شما هم از جمله کسانی هستید، که موقع پخش رازبقا و شکار تمساح، با ذوق به این صحنه‌ ها خیره می‌مانید، تا سرانجام زندگی جانوری را که تمساح شکار کرد، ببینید، به 90 کیلومتری شرق تور چابهار رفته و از باقیمانده‌ی نسل دایناسورها دیدن کنید.

در رودخانه‌ی باهوکلات، تمساح‌هایی با پوزه کوتاه زندگی می‌کنند که در منطقه‌ی کاملا حفاظت شده‌ی گاندو قرار دارد. گاندو نام همین تمساح‌های پوزه کوتاه است. بومیان قدیمی این منطقه معتقدند تمساح برایشان روزی و برکت می‌آورد درنتیجه تمام تلاش خود را برای حفظ زیستگاه گاندوها به کار می‌گیرند.

در ارتفاعات گاندو می‌توانید از نزدیک شاهد گوزن‌های کوهی باشید. که البته برای دیدنش، باید خود را برای کوهنوردی آماده کنید. موجودات دیگری مانند شغال، خدنگ، بزمجه بنگالی، عقاب شاهی، شاهین، هوبره و انواع پرنده‌ ها را می‌توانید در این ناحیه تماشا کنید و آلبوم رازبقای خود را تکمیل کنید.

کلبه غواصی

اگر غواصی دوست داشته باشید و همچنین اگر تجربه‌ی آن را داشته باشید حتما لذت سفر به اعماق دریا و غذا دادن به ماهی‌ها و دیدن رقص زیبای جانوران دریایی در مقابل چشمانتان، شما را به وجد می‌آورد. اگر قصد دارید سفری به انتهای اعماق دریای عمان بزنید، به مدرسه‌ی غواصی تور چابهار بروید که علاوه بر امکانات تفریحی و رفاهی، می‌توانید غواصی را به صورت تخصصی یاد بگیرید.

کوه های گِل فشان

اگر تابحال به تور چابهار سفر نکردید باید بگویم خود را آماده‌ی دیدن عجیب‌ترین و زیباترین مناظر بکنید. به سمت 100 کیلومتری تور چابهار قدم بردارید، بین دشت کهیر و تنگ، سه تپه‌ی خاکستری رنگ 100 متری کوچک به چشم‌تان می‌خورد.

اگر در فصل بارانی نباشید، می‌توانید به راحتی از این تپه‌ها بالا بروید. در بالای تپه، یک چاله با عمق نیم متری می‌بینید که در کمال تعجب از آن صدایی شبیه به ترکیدن حباب به گوش می‌خورد. دقیق‌تر که می‌شوید می‌بینید مقداری گِل خاکستری به صورت حباب از این چاله بیرون می‌زند و به اطراف پراکنده می‌شود.

البته زمانی که علت آن را بدانید شاید چندان عجیب به نظر نرسد. حکایت بر آن است از آنجایی که تور چابهار در نزدیکی اقیانوس هند قرار دارد و از سویی به علت شکل پوسته‌ی زمین در این ناحیه، با فرورفتن پوسته‌ی اقیانوس در زیر این منطقه، فشار زیادی بوجود می‌آید که نتیجه‌ی آن همین حباب گِل است. مشابه همچین پدیده‌ای، در جمهوری آذربایجان و آمریکای مرکزی نیز وجود دارد.

خلیج گواتر

بی‌اغراق به انتهای دنیا که نه اما انتهای ایران در این نقطه خواهید رسید. در ساحل گواتر شما می‌توانید خاک پاکستان را ببینید. این منطقه که در سواحل عمان می‌درخشد به علت مجاورت با جنگل‌های زیبای حرا، ازجمله مناطق حفاظت شده‌ی محیط زیست است.

در 100 کیلومتری تور چابهار پس از گذر از بندر بریس و بندر پسابندر، به این خلیج می‌رسید. در انتهای سفر، دیدن انتهایی‌ترین نقطه‌ی ایران، در حالیکه تنها نیم ساعت با کشتی تا پاکستان فاصله دارید، هیجان دیگری دارد که تجربه کردن آن دور از لطف نیست.

قلعه پرتغالی ها

قلعه پرتغالی ها که یکی از آثار تاریخی تور چابهار و از آثار مهم استان سیستان و بلوچستان می باشد در ۵ کیلومتری شمال غربی شهر چابهار، در میان طبیعتی زیبا و دلنشین واقع شده است. این قلعه دارای معماری جذاب و قدمتی طولانی است که دیدن آن را بر هر گردشگری واجب می کند.

قلعه پرتقالی ها بر روی یک تپه در نزدیکی خلیج ساخته شده، دارای ۴ برج نیم دایره ای شکل با مساحت ۱۵ متر است که در زمان های قدیم نگهبانان از آنجا وظیفه محافظت از قلعه را انجام می‌دادند و همچنین در شرایط بد آب و هوایی برج های این قلعه مانند فانوس دریایی وظیفه هدایت کشتی ها را بر عهده داشته اند.

مساحت این قلعه ۵۴ در ۲۶ متر می باشد و ورودی آن در ضلع شمال شرقی قلعه قرار دارد. مصالح به کار رفته در ساختمان این قلعه و همچنین سبک ساخت آن نشان دهنده این است که به سبک معماری سلجوقی آن را ساخته اند.

رستوران های معروف چابهار

غذاهای محلی تور چابهار، کرایی ماهی، کرایی میگو، میگو کباب، ماهی شکم پر است که بیشترشان را در رستوران های چابهار می‌توان پیدا کرد. لازم به ذکر است که بدانید تور چابهار سرزمین غذاهای دریایی است.

رستوران تهرانی

یک وعده غذایی را باید در رستوران تهرانی امتحان کرد. به خصوص اگر در سفرهای طولانی در سیستان و بلوچستان دلتان برای یک پرس کباب تنگ شده باشد. رستوران تهرانی به میگو کبابش معروف است.
آدرس: این رستوران هم در همان بلوار امام و مقابل مرکز بهداشت قرار دارد.

رستوران بلوچ

رستوران بلوچ، یکی از اولین رستوران‌های پیشنهادی یک بلوچی به مسافران است. مهم‌تر از همه اینکه غذاهای محلی این رستوران را نباید از دست داد. برای مثال کرایی ماهی یا میگو که با برنج و کمی نخود پخته می‌شود تصورات ما را از غذا دریایی به هم می‌ریزد.

احتمالا از اینجا به بعد کرایی ماهی به خوشمزه‌ترین غذایی تبدیل می‌شود که تا به حال خورده‌ایم. خیلی از ساکنان چابهار هم خوردن میگو بندری اینجا را توصیه می‌کنند. از بریانی ماهی هم که دیگر حرف نزنیم؛ غذایی که می‌تواند هوش و حواسمان را ببرد.

در این رستوران، می‌توانیم دال سبزیجات کباب ماهی شیر هم سفارش دهیم و به تجربه‌های غذایی‌ خودمان اضافه کنیم.       آدرس: بلوار امام، روبروی پمپ بنزین

رستوران بام چابهار

از بام چابهار دید کاملی به دریا و شهر داریم. بیشتر مسافران هم به خاطر دیدن این بام به این رستوران می‌آیند. این رستوران موسیقی زنده دارد و به غذاهای دریایی‌اش (به خصوص میگو) معروف است. آنهایی که در طول سفر نیاز به اینترنت دارند می‌توانند به کافه بام بیایند و از وای‌فای آن استفاده کنند. برای رفتن به بام چابهار باید وارد مجتمع صدف بشویم و خودمان را به طبقات بالایی آن برسانیم.
آدرس: بعد از هتل صدف، نرسیده به کلینیک جراحی ایرانیان

رستوران مکران

برای اینکه یکی از وعده‌های غذایی را در فضایی شیک بخوریم باید به انتهای خیابان امام ‌خمینی برویم و کنار هتل لاله رستوران مکران را پیدا کنیم. تعدادی از میز و صندلی‌های این رستوران در کنار ساحل یا در آلاچیق قرار گرفته که فضای زیبایی دارد. کرایی ماهی در این رستوران طرفداران زیادی پیدا کرده. رستوران مکران غذاهای خودش را در کاسه‌های گود روحی می‌آورد و سفره‌ای زیبا برای مسافران پهن می‌کند.
آدرس: انتهای خیابان امام، کنار هتل لاله

رستوران براسان

یکی از خوشمزه‌ترین کباب‌های عمرمان را در براسان خواهیم خورد؛ کباب چامپ بنگالی که روی آن نانی محلی گذاشته شده. البته فقط خوشمزگی غذاهای این رستوران نیست که مردم را جذب می‌کند. براسان ( به معنی برادران) در خارج از شهر و داخل پلاژ ساحلی بندر تیس قرار دارد و مکان زیبایی برای غذا خوردن است.

این رستوران در واقع در یک مجتمع تفریحی و گردشگری به همین نام قرار دارد که می‌توان برای هضم غذا بعد از ناهار یا شام در آن پیاده‌روی کرد.      آدرس: بندر تییس، مجتمع تفریحی براسان

رستوران خلیج

اگر از کسی که به چابهار رفته باشد سوال کنید کجا غذا بخوریم؟ حتما به رستوران خلیج هم اشاره‌ای می‌کند. اگر به سیستان آمده‌اید و هنوز کرایی نخورده‌اید پس باید آن را در این رستوران سفارش دهید. از سوی دیگر تصور کنید ساعت یک ظهر دارید میگو می‌خورید و کشتی‌هایی را می‌بینید که در حال دور و نزدیک شدن به ساحل هستند.

غذاهای غیر دریایی مثل کباب قفقازی، سلطانی و کوبیده هم در این رستوران برای طبع آنهایی که ماهی و میگو دوست ندارند پخته می‌شود. لابستر یا شاه‌میگو هم یک گونه جهش‌یافته از میگو است که در منوی رستوران خلیج وجود دارد.      آدرس: این رستوران نزدیک ساحل و در میدان شیلات قرار دارد.

رستوران دکه بازار

بعد از اینهمه رستوران‌گردی می‌توانیم شکل دیگری از غذا خوردن را امتحان کنیم. بازار سنتی چابهار به دکه بازار معروف است در بلوار امام و خیابان خیام قرار دارد. داخل بازار پارچه های رنگارنگ بلوچی و صنایع دستی شهر پیدا می‌شود اما لب خیابان هم خوردنی‌هایی می‌فروشند که هیچ جای دیگر پیدا نخواهیم کرد.

غذاهای معروف و خوشمزه

اکثر غذاهای بلوچی پایه ای از ماهی، گوشت و خرما دارند و همراه با نان و برنج طبخ و سرو می شوند. بر خلاف بسیاری از شهرهای جنوبی مردم بلوچستان چندان از ادویه های تند در طبخ غذاهای شان استفاده نمی کنند. در ادامه مروری بر تعدادی از غذاهای این منطقه خواهیم داشت.

قلیه ماهی: قلیه ماهی مشهورترین غذای جنوب ایران است و با ماهی های جنوبی، سبزی های معطر و تمبر هندی تهیه می شود. برای تهیه این غذا به یکی از انواع ماهی جنوبی (مانند شیر، حلوا سیاه، سنگسر، هامور، قباد، سرخو و …)، سبزی تازه خرد شده، پیاز، تمبر هندی، سیر و ادویه نیاز دارید.

تباهگ و استانبولی بلوچی: تباهگ در اصل روشی برای نگهداری گوشت است که مردم بلوچ هنوز از آن استفاده می کنند. گوشتی که از این روش به دست می آید، هم به تنهایی قابل استفاده است و هم می توان از آن در غذایی به نام استانبولی بلوچی استفاده کرد.

برای تهیه تباهگ به گوشت، مقداری پودر انار و نمک می زنند و بعد گوشت را در مقابل نور آفتاب می گذارند تا خشک شود. سپس گوشت ها را به درون مشکی می ریزند و می بندند تا در زمان نیاز از آن استفاده کنند.

بریانی ماهی: بریانی ماهی در اصل غذایی هندی ست ولی در چابهار و منطقه بلوچستان نیز تهیه می شود. این غذا برخلاف دیگر غذاهای هندی چندان پرادویه نیست و با استفاده از برنج هندی، یک تکه ماهی سالمون، ماست پرچرب، گشنیز، آبلیموی تازه و مواد دیگر طبخ می شود.

بت ماش: از بت ماش بیشتر در ماه رمضان و زمان بارش باران استفاده می کنند و در تهیه آن برنج، روغن، ماش، افزودنی های معطر و … به کار می برند. مردم بلوچ این غذا را همراه با ترشی انبه میل می کنند و اعتقاد دارند خوردن آن در زمان بارش باران بسیار دلچسب است.

املت سوزی: املت سوزی با استفاده از گیاه سوزی طبخ می شود؛ البته می توان از اسفناج به جای سوزی نیز استفاده کرد؛ اما این سبزی طعم خوب سوزی را ندارد. پیاز، سیب زمینی، تخم مرغ، سیر، نمک، فلفل و روغن دیگر مواد اولیه املت سوزی را شامل می شوند.

ماهیگ پچ: یکی دیگر از غذاهای مردم بلوچ ماهیگ پچ است که بیشتر در فصل های بارانی پخته و میل می شود. برای طبخ این غذا به ماهی و آرد نیاز دارید. در ابتدا باید خمیری از آرد گندم درست کرده و سپس ماهی تازه را روی برگ درخت خرما کباب کنید. در نهایت نیز ماهی کباب شده را لای خمیر بگذارید و در تنور بپزید.

نان های محلی: نان های محلی سهم بزرگی در خوراک مردم بلوچ دارند. در گویش محلی چابهار به نان، نگن گفته می شود و نان های محلی این منطقه شامل انواع نان های تنوری (گجری سنت)، نان تینی، نان مخصوص عشایر و نان ذرت می شود.

شیرینی چنگال: شیرینی چنگال یکی از مشهورترین شیرینی های بلوچی ست و بیشتر عشایر از آن برای پذیرایی از میهمانان شان استفاده می کنند. این شیرینی همراه با دوغ سرو می شود و در ماه رمضان نیز یکی از خوشمزه های سفره افطار را تشکیل می دهد. مواد اولیه برای تهیه چنگال نیز آرد، خرما و روغن حیوانی ست.

شوده: شوده یکی از خوراکی هایی ست که در تهیه آن از خرما استفاده می شود. ترکیب خرما، کنجد، بادام و پونه مواد لازم برای تهیه این خوراکی هستند و در چابهار به عنوان غذاهای کانی دار شناخته می شوند.

ترشی های لیمو و انبه: در لهجه محلی، چابهاری ها به ترشی لیمو “حرَام” می گویند و در کنار ترشی انبه که بومی ها از آن به عنوان “جتنی” نام می برند به عنوان چاشنی غذاهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

تنوع غذایی در چابهار و بلوچستان بسیار زیاد است و نمی توان در مورد تمام آنها در این مقاله صحبت کرد. از دیگر غذاها و خوراکی های محلی این منطقه می توان به جوشانده سبزیجات، کراهی، لنجو، دودپتی، دوغ پا، ماهی کباب، حواری، ‌انباگ، ماشینگ، کورک، گلو هک، ناروش، کیش، دلگ، سبزک، هلیسه، خرمای حَلبی، خرمای خُنبی و … اشاره کرد.

تفریحات و سرگرمی های تور چابهار 

یکی از جذاب ترین کارهایی که می توان در شهر چابهار انجام داد، انجام انواع تفریحات آبی ست. از جمله این تفریحات در شهر چابهار می توان به غواصی، گشت با قایق تندرو، گشت تفریحی با قایق، ماهیگیری با قایق تفریحی، بنانا، شاتل سواری، ویک برد، اسکی روی آب، موج سواری، کانو و شنا اشاره کرد. مراکز تفریحات آبی چابهار کارشان را از ساعت 9:00 شروع می کنند و تا غروب آفتاب پذیرای مسافران هستند.

پلاژهای ساحلی در تور چابهار

شهر چابهار پلاژهای ساحلی مختلف و زیبایی دارد که در آن تفریحات مختلف دریایی اجرا می شود. در ادامه به تعدادی از مهمترین های آنها اشاره می کنیم: پلاژ ساحلی تیس، پلاژ ساحلی لیپار، پلاژ خلیج چابهار، مجتمع تفریحی دریا بزرگ، ساحل دریا کوچک.

پرنده نگری در چابهار

شهرستان چابهار به دلیل قرارگیری در ساحل دریا و داشتن جاذبه های آبی مانند خلیج گواتر، خلیج چابهار، تالاب صورتی، رودخانه باهوکلات و … یکی از مراکز مهم پرنده نگری در ایران است. اگر از علاقه مندان به این رشته هستید می توانید وسایل و ابزارهای پرنده نگری تان را بردارید و به این خطه از کشور سفر کنید. از جمله مهمترین پرنده هایی که می توانید در اینجا مشاهده کنید می توان از عقاب دریایی دم سفید، چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسک و … نام برد.

غواصی در تور چابهار

تجربه‌ی رفتن به زیر دریا واقعا یکی از جذاب‌ترین و هیجان انگیز ترین تفریحاتی است که پیر جوان ندارد و همه دلشان برای انجامش می تپد. باید بدانید که چابهار برای اینکار بهترین پیشنهاد است چون آنقدر استانداردهای جهانی در زمینه ی غواصی در این منطقه بالاست که با اینکه ورزشی لوکس است اما یکی از مهمترین عامل های جذب توریست و مسافر از داخل و خارج محسوب می‌شود. در آخر هم بهتر است بدانید آبان تا بهمن بهترین زمان برای غواصی کردن در این منطقه است پس زودتر دست به کار شوید. برای این تجربه فقط کافی است به برنامه سفر غواصی چابهار در اینجا مراجعه کنید.

موج سواری در تور چابهار

همان‌قدر که زیر دریا بودن جالب و پر هیجان است تجربه ‌ی ورزشهای روی آب هم پر از جذابیت است. موج سواری یکی دیگر از تفریحاتی است که با اینکه سابقه ی چند ساله در این منطقه دارد اما به تازگی چند کارگاه آموزشی هم در این منطقه مختص این رشته راه اندازه شده تا بعد از سفر به اعماق دریا و ملاقات با موجودات آبی کمی هم روی موج ها بودن حیابی روزتان را بسازد. این منطقه یکی از بهترین مناطق برای موج سواری است.

قایق سواری در جنگل حرا

حتما نام جنگل ها را شنیده اید. منطقه ای که پر از درختان مانگرو است که در آب های شور رشد می‌کند . اما اتفاق منحصر به فرد این است که این درختان هنگام مد دریا در آب فرو می روند و تاج این درختان و لانه های پرندگانی که در آنجا زندگی می کنند منظره ای بکر به وجود می آورد.

حالا تصور کنید قرار است چند ساعت میان آنها قایق سواری و حسی جالب را تجربه کنید. البته لازم است خیالتان را راحت کنم که در طول این مسیر افرادی کار بلد همراهتان خواهند بود و در طول مسیر شما به جز لذت بردن نگرانی دیگری نخواهید داشت. این جنگل ها در خلیج گواتر یعنی درست در فاصله ی 120 کیلومتری شهر چابهار قرار دارد.

برای رسیدن به این منطقه می بایستی از تاکسی دربست استفاده کنید و با خود کارت شناسایی به همراه داشته باشید.

بازار سنتی یا دکه بازار

از بزرگ‌ترین بازارها برای خرید سوغات چابهار می‌توان به بازار سنتی که به دکه بازار معروف است، اشاره کرد. در این بازار همه نوع محصول و وسایلی پیدا می‌شود و آن قدر بزرگ است که باید زمان زیادی را برای دیدن غرفه‌های مختلف آن بگذرانید. انواع سوغات چابهار نظیر پارچه‌های رنگی بلوچ، زیورآلات سنتی، چادربافی، سوزن‌دوزی، صنایع حصیربافی، صدف و معرق‌کاری، روسری‌های محلی و… در این بازار دیده می‌شوند. همچنین اگر قصد خرید ادویه‌جات دارید، این بازار انواع ادویه‌ها با قیمت مناسب را در اختیار شما قرار می‌دهد!

آدرس: چابهار، بلوار امام خمینی، خیابان فردوسی

مرکز خرید صدف

اگر به بازارهای مدرن و جدید علاقه دارید، مرکز خرید صدف می‌تواند نظر شما را جلب کند. اولین بازار مدرن بندر چابهار، همین بازار است! در این بازار انواع لوازم خانگی و پوشاک از بهترین و معتبرترین برندهای دنیا یافت می‌شوند که البته ما پیشنهاد می‌کنیم بیشتر محصولاتی نظیر پ موبایل، صندل و لوازم آرایشی تهیه کنید.  آدرس: چابهار، بلوار شهید ریگی، منطقه آزاد تجاری چابهار، بازار صدف

بازار صالح یار

این بازار از محبوب‌ترین بازارهای بندر چابهار محسوب می‌شود و در آن می‌توانید انواع لوازم برقی، پتو و لوازم آرایشی را با بهترین کیفیت و قیمت مناسب تهیه کنید.
آدرس: منطقه آزاد چابهار، روبروی مرکز خرید فردوس

بازار تیس

اگر قصد خرید لوازم چینی را دارید، این بازار مناسب است! در این بازار محصولات درجه یک چینی در اختیار شما قرار دارد و می‌توانید به راحتی خریداری کنید. همچنین می‌توانید مواد غذایی و انواع چای را قیمت‌های بسیار ارزان و مناسب تهیه کنید!     آدرس: منطقه آزاد چابهار

بازار پردیس 

گاهی اوقات اجناس دست دوم و استوک خارجی هم گزینه بدی برای خرید نیست! در بازار پردیس می‌توانید انواع لوازم خانگی، عینک، صندل و پوشاک اورجینال از بهترین برندهای دنیا را با قیمت‌های بسیار پایین تهیه کنید.

اگر قصد خرید بهترین لوازم آشپزی و ظروف را دارید، در این مرکز تجاری، انواع لوازم خانگی، پیرکس و کریستال پیدا می‌شود!
آدرس: چابهار، بلوار امام خمینی، به سمت کنارک، 10 کیلومتر بیرون شهر، بازار پردیس

زمان سفر به تور چابهار

اگر به دنبال سفر در مطلوبترین آب و هوای این بندر هستید پیشنهاد ما برای شما از اوایل آبان تا اواسط فروردین است. گرمترین مواقع در این ماه ها دمای هوا از 24 درجه تجاوز نمی کند و سردترین مواقع آن از 16 درجه کمتر نمی شود.

اما اگر به دنبال سفر در اوقات خلوت شهر هستید زمان مناسب برای شما از اوایل اردیبهشت ماه تا اواخر تابستان می باشد زیرا در این ماه ها بندر چابهار دارای بیشترین میزان رطوبت و کمترین میزان گردشگر می باشد.

علاوه بر خلوتی شهر از دیگر مزایای سفر به چابهار در فصل تابستان می توان به امکان شرکت در جشنواره های چون ” جشنواره مونسون چابهار ” در تاریخ 31 تیر الی 22 شهریور و ” جشنواره کمالان چابهار ” در تاریخ 9 الی 12 شهریور اشاره کرد. بنابراین اگر به دنبال سفری آرام و به دور از شلوغی هستید و با رطوبت هوا نیز مشکلی ندارید این بازه زمانی یک پیشنهاد عالی برای شما خواهد بود.

پایانه اتوبوسرانی چابهار

پایانه اتوبوسرانی چابهار تنها ترمینال بین شهری این منطقه است. این پایانه به صورت شبانه روزی فعالیت دارد و در 5 کیلومتری جاده چابهار به راسک قرار دارد.

تاکسی

برای گشت و گذار داخل شهر تنها وسیله ای که در اختیار شماست، انواع تاکسی های تلفنی و بی سیم است. شما همچنین می توانید از خدمات اجاره خودرو در تور چابهار نیز کمک بگیرید.

بهترین زمان و وسیله سفر

قبل از آن که به مسافرت بروید، بهتر است پیشینه‌ای از جایی که به آن می‌روید، بدانید. بخاطر آب و هوای بهاری که بر این شهر ساکن است، اغلب مردم چابهار را مخفف “چهابهار” می‌دانند. یعنی چهار فصل سال بهار است.

از طرفی چون از قدیم مسافران و تاجران زیادی با بار و بندیل خود به این شهر سفر می‌کردند، مردم بومی چابهار، از آن‌ها می‌پرسیدند چه باری دارید. به همین دلیل عده‌ای چابهار را تغییر یافته‌ی “چه بار” (یعنی همان چه باری دارید) می‌دانند.

اما سر صحبت مردم خونگرم و محلی این دیار که بنشینید، می‌گویند “چه بار” مخفف چاه آب و پیرامون است (چه به معنای چاه آب و بار به معنای پیرامون) و آن را به افرادی نسبت می‌دادند که از زمان قدیم کسانی در اطراف چاه آب ساکن بودند، و جهت تامین آب مورد نیاز مردم، از آن چاه‌ ها استفاده می‌شد.

بهترین وسیله برای سفر به چابهار

حدود 2286 کیلومتر دورتر از تهران، چابهار را خواهید دید. اگر مسافت طولانی خسته‌تان می کند و قصد سفر به وسیله‌ی هوایپیما دارید، حدود 2 ساعت از تهران تا چابهار در راه هستید. اگر قصد سفر به صورت زمینی دارید، مسیر بهتر و پرتجربه‌تری در پیش رو خواهید داشت، که از شهرهای قم، کاشان، نایین، یزد، کرمان، بم و ایرانشهر می‌گذرد. اگر هم دلتان هوای سفر دریایی دارد می‌توانید به بوشهر یا بندرعباس رفته و از آنجا به سمت مقصد حرکت کنید.

فرودگاه کنارک

اگر می خواهید با هواپیما به تور چابهار سفر کنید باید بدانید که این شهر، فرودگاهی ندارد و مجبورید از نزدیک ترین فرودگاه به این شهر یعنی فرودگاه بین المللی کنارک استفاده کنید. این فرودگاه در فاصله 50 کیلومتری از مرکز شهر چابهار قرار دارد و به امکاناتی نظیر خطوط و جاده پرواز، رمپ، پارکینگ و … مجهز است.

مقصدهای پروازی تور چابهار

از این فرودگاه میتوان به شهرهای مشهد، زاهدان، تهران، بندرعباس و قشم دسترسی داشت. مقصد پروازهای خارجی این فرودگاه نیز شهرهای دبی و مسقط است.
شماره های تماس: ۷- ۳۵۳۳۲۰۰۵- ۰۵۴       اطلاعات پرواز: 199

رزرواسیون بلیط ارزان و آنلاین چابهار از آپ آسمان پر ستاره پرشیا
دیدن  همه هتل های چابهار